Plastyka

WYMAGANIA EDUKACYJNE – SZKOŁA PODSTAWOWA – PLASTYKA

Podczas ustalania oceny z plastyki szczególną uwagę należy zwrócić na wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki zajęć. Oprócz wiedzy i umiejętności równie ważna jest pozytywna postawa wobec przedmiotu. Składają się na nią: aktywne uczestnictwo w zajęciach, przynoszenie na lekcje odpowiednich materiałów i przyborów, przestrzeganie zasad BHP podczas posługiwania się narzędziami, efektywne gospodarowanie czasem przeznaczonym na ćwiczenia plastyczne, a także zachowywanie porządku w swoim miejscu pracy – zarówno podczas zajęć, jak i po ich zakończeniu. Nie bez znaczenia są też dobre wyniki osiągane w konkursach plastycznych, udział w szkolnych i pozaszkolnych uroczystościach (przygotowywanie oprawy plastycznej imprez), uczestnictwo w dodatkowych zajęciach pozalekcyjnych, wykonywanie ponadobowiązkowych prac plastycznych, przygotowywanie gazetek szkolnych lub informacji wzbogacających proces lekcyjny na podstawie różnych źródeł.
Do najczęściej wskazywanych kryteriów oceny należą: zgodność pracy z tematem lekcji, poprawność wykorzystanych układów kompozycyjnych, trafność doboru środków artystycznego wyrazu, umiejętność posługiwania się daną techniką plastyczną, pomysłowość w doborze materiałów i narzędzi, stosowanie niekonwencjonalnych, twórczych rozwiązań, oryginalność realizacji danego tematu oraz estetyka pracy (ostatnie kryterium nie dotyczy uczniów cierpiących na różne dysfunkcje).

Stopnie szkolne

Stopień dopuszczający
Przyswojenie przez ucznia podstawowych wiadomości i umiejętności wymienionych w programie nauczania dla przedmiotu plastyka stanowi podstawę do wystawienia oceny dopuszczającej. Dziecko powinno rozwiązywać (samodzielnie bądź z pomocą nauczyciela) zadania plastyczne o niewielkim stopniu trudności, wykorzystując w stopniu minimalnym dostępne narzędzia pracy.
Stopień dostateczny
Jeżeli uczeń opanuje w stopniu średnim materiał objęty programem nauczania (braki w wiadomościach o charakterze szczegółowym), należy wystawić mu ocenę dostateczną. Dziecko powinno samodzielnie rozwiązywać zadania plastyczne o niewielkim stopniu trudności, poprawnie posługując się różnymi przyborami i narzędziami pracy.
Stopień dobry
Stosowanie przez ucznia w praktyce elementów zdobytej wiedzy teoretycznej oraz jego aktywne uczestnictwo w zajęciach (udział w dyskusjach na temat prezentowanych obiektów, staranne wykonywanie ćwiczeń obligatoryjnych) stanowi podstawę do wystawienia oceny dobrej. Dziecko powinno samodzielne rozwiązywać zadania teoretyczne, odpowiednio posługiwać się przyborami i narzędziami oraz wykonywać prace plastyczne poprawne pod względem technicznym i estetycznym.
Stopień bardzo dobry
Uczeń, który opanował wszystkie określone w programie nauczania wiadomości i umiejętności oraz wykorzystuje je w działaniach plastycznych, otrzymuje stopień bardzo dobry. Dziecko bierze udział w dyskusjach na temat prezentowanych obiektów, podczas których przekonująco uzasadnia swoje poglądy. Stosuje również z powodzeniem wiedzę teoretyczną, wykonując ćwiczenia praktyczne, oraz sprawnie operuje wybraną techniką plastyczną. Ponadto chętnie uczestniczy w różnorodnych działaniach plastycznych na terenie szkoły i poza nią (startuje w konkursach plastycznych, wykonuje gazetki szkolne i oprawę plastyczną imprez, należy do koła zainteresowań) oraz uzupełnia wiadomości samodzielnie dobranymi lub wskazanymi przez nauczyciela lekturami.
Stopień celujący
Jeżeli uczeń przejawia szczególne zainteresowania plastyką (np. kolekcjonuje reprodukcje i książki o sztuce, przygotowuje referaty i pomoce dydaktyczne, uczęszcza do galerii, muzeów itp.) oraz posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza wymagania określone w programie nauczania, może uzyskać stopień celujący. Ponadto powinien aktywnie uczestniczyć w zajęciach pozalekcyjnych, osiągać sukcesy w konkursach plastycznych, wykazywać zaangażowanie i twórczą inicjatywę we wszelkich działaniach plastycznych na terenie szkoły oraz poza nią.

Wymagania edukacyjne

Wymagania konieczne
Spełnienie wymagań pozwala postawić ocenę dopuszczającą.
Z pomocą nauczyciela uczeń:
 wymienia placówki działające na rzecz kultury,
 tłumaczy zasady zachowania się w muzeum,
 wskazuje zabytki znajdujące się w regionie,
 podaje nazwiska najwybitniejszych malarzy polskich i zagranicznych,
 wyjaśnia, kogo możemy nazywać twórcą ludowym,
 opisuje tradycje i symbole związane ze świętami Bożego Narodzenia oraz z Wielkanocą,
 nazywa elementy dzieła plastycznego (linia, punkt, kontur, plama, walor barwa, światłocień, technika, faktura, kształt, kompozycja, perspektywa),
 wskazuje podstawowe środki wyrazu plastycznego znajdujące się w najbliższym otoczeniu i je opisuje,
 wyjaśnia znaczenie niektórych z omówionych na lekcji terminów plastycznych,
 wymienia nazwy niektórych z poznanych dziedzin sztuki (np. rysunek, malarstwo, grafika, rzeźba, architektura, sztuka użytkowa, sztuka ludowa oraz współczesne formy: fotografika, film, instalacja, asamblaż, happening, performance),
 rozróżnia dzieła należące do poszczególnych dziedzin twórczości artystycznej (rysunek, malarstwo, grafika, rzeźba, architektura, sztuka ludowa, rzemiosło artystyczne itd.),
 tłumaczy, czym zajmują się rysownik, malarz, grafik, rzeźbiarz i architekt,
 wskazuje różnice między rysunkiem a malarstwem,
 uzyskuje barwy pochodne, wykorzystując barwy podstawowe,
 wymienia podstawowe elementy warsztatu fotograficznego,
 nazywa niektóre gatunki filmowe,
 wskazuje środki przekazu należące do nowych mediów,
 wskazuje podstawowe narzędzia pracy plastyka i wykorzystuje je w minimalnym stopniu w swoich działaniach,
 podejmuje próby zastosowania elementów teorii w ćwiczeniach praktycznych,
 wykonuje zadania plastyczne o niewielkim stopniu trudności,
 utrzymuje w porządku swój warsztat pracy,
 stara się przestrzegać zasad BHP podczas działań na lekcji.

Wymagania podstawowe
Spełnienie wymagań pozwala postawić ocenę dostateczną. Uczeń:
 określa rolę elementów plastycznych w swoim najbliższym otoczeniu,
 wskazuje miejsca w swoim regionie, w których można obejrzeć dzieła plastyczne,
 wymienia najsłynniejsze polskie zabytki oraz zabytki znajdujące się w regionie,
 podaje przykłady dziedzin sztuki uprawianych przez twórców ludowych oraz wykorzystywanych przez tych artystów technik plastycznych,
 wyjaśnia znaczenie wybranych tradycji i symboli związanych ze świętami Bożego Narodzenia oraz z Wielkanocą,
 opisuje elementy dzieła plastycznego,
 tłumaczy znaczenie omówionych na lekcji terminów plastycznych,
 wymienia poznane podczas lekcji dziedziny sztuki,
 omawia poznane techniki malarskie, nazywając wykorzystywane w nich narzędzia i podłoża,
 wyjaśnia najważniejsze podziały barw,
 wskazuje elementy i układy tworzące daną kompozycję,
 przygotowuje ilustrację z zastosowaniem danego rodzaju kompozycji,
 rozpoznaje rodzaj kompozycji wykorzystanej w wybranych dziełach przedstawionych na reprodukcjach,
 wykonuje rysunek z zastosowaniem wybranej perspektywy,
 podaje najważniejsze cechy wybranych perspektyw malarskich,
 tłumaczy, czym różni się technika druku wypukłego od techniki druku wklęsłego,
 wymienia poszczególne rodzaje rzeźby,
 dokonuje podziału architektury ze względu na jej funkcje,
 wskazuje wytwory wzornictwa przemysłowego w najbliższym otoczeniu,
 projektuje przedmioty codziennego użytku,
 wyjaśnia, czym różni się fotografia artystyczna od fotografii użytkowej,
 określa różnice między dziełami kina artystycznego a filmami komercyjnymi,
 omawia funkcję nowych mediów w sztuce,
 rozpoznaje narzędzia pomocne w pracy rysownika, malarza, rzeźbiarza, grafika, fotografika i filmowca,
 omawia funkcje typowych narzędzi stosowanych w poszczególnych technikach plastycznych,
 przedstawia obiekty na płaszczyźnie i w przestrzeni, posługując się podstawowymi środkami wyrazu plastycznego,
 stosuje w działaniach artystycznych różne narzędzia i podłoża,
 dostrzega wpływ faktury użytego podłoża na efekt końcowy działań plastycznych,
 prowadzi zeszyt przedmiotowy,
 uczestniczy w dyskusjach o prezentowanych obiektach po zachęcie ze strony nauczyciela,
 stosuje się do zasad organizacji pracy,
 przynosi na lekcję odpowiednie materiały i narzędzia,
 aktywnie pracuje w grupie,
 utrzymuje w porządku swój warsztat pracy,
 przestrzega zasad BHP podczas działań plastycznych.

Wymagania rozszerzające
Spełnienie wymagań pozwala postawić ocenę dobrą. Uczeń:
 określa rolę elementów plastycznych w swoim najbliższym otoczeniu,
 podaje nazwiska najwybitniejszych malarzy polskich i zagranicznych,
 wymienia najsłynniejsze polskie zabytki i dzieła sztuki oraz zabytki znajdujące się w regionie,
 analizuje wybrane dzieła sztuki, stosując wiedzę zdobytą podczas lekcji,
 wskazuje najbliższy skansen,
 wyjaśnia, czym są pieta i świątek, oraz określa ich cechy na podstawie fotografii,
 omawia wybrane tradycje i symbole związane ze świętami Bożego Narodzenia oraz z Wielkanocą,
 charakteryzuje poszczególne dziedziny sztuki,
 opisuje wybrane środki wyrazu plastycznego i przyporządkowuje je do określonej grupy elementów tworzących dzieło,
 wymienia cechy poszczególnych rodzajów kompozycji,
 określa sposób przedstawiania przestrzeni oraz rodzaje faktury zastosowane w dziele zaprezentowanym na oglądanej reprodukcji,
 rozpoznaje, jakimi narzędziami posłużył się twórca dzieła poznawanego w postaci reprodukcji,
 wyjaśnia, jak stosować sztalugi, matrycę i dłuto,
 tłumaczy znaczenie poznanych terminów plastycznych, uzupełniając swoje definicje przykładami dzieł sztuki,
 omawia wpływ barw ciepłych i zimnych na samopoczucie człowieka,
 rozróżnia rodzaje malarstwa ze względu na przedstawianą tematykę (portret, pejzaż, martwa natura, malarstwo historyczne, rodzajowe itd.),
 charakteryzuje prace graficzne, zwracając szczególną uwagę na materiał użyty do wykonania matrycy,
 wskazuje różnice pomiędzy rzeźbą tradycyjną a kompozycją przestrzenną,
 porównuje wzornictwo przemysłowe z rzemiosłem artystycznym,
 wymienia podobieństwa między techniką malarską a techniką fotograficzną,
 nazywa środki wyrazu artystycznego wykorzystywane w filmie (perspektywa, światło, kolor) oraz określa ich wpływ na atmosferę dzieła,
 wymienia cechy charakterystyczne sztuki nowych mediów,
 stosuje elementy wiedzy teoretycznej w ćwiczeniach praktycznych,
 używa waloru w działaniach plastycznych odpowiednio do tematu i charakteru pracy,
 wyjaśnia, w jaki sposób ukazać światłocień na rysunku,
 dobiera narzędzia i podłoża w zależności od charakteru i tematu wykonywanej pracy plastycznej,
 posługuje się właściwie przyborami i narzędziami plastycznymi,
 porównuje środki wyrazu plastycznego zastosowane w dwóch wybranych dziełach malarskich zaprezentowanych na reprodukcjach,
 wykorzystuje dany rodzaj kompozycji oraz wybraną technikę plastyczną podczas tworzenia ilustracji,
 omawia wybrany obraz pod kątem zastosowanego rodzaju kompozycji,
 tłumaczy, na czym polega perspektywa przedstawiona na obrazie,
 dobiera rodzaj perspektywy do tematu wykonywanej pracy, wykorzystując w praktyce wiedzę teoretyczną,
 realizuje proste projekty w dziedzinie sztuki użytkowej,
 wykonuje prace plastyczne poprawne pod względem technicznym i estetycznym,
 określa rolę środków wyrazu, które zastosował w pracy plastycznej,
 prowadzi systematycznie zeszyt przedmiotowy,
 zachowuje koncentrację podczas lekcji,
 uczestniczy aktywnie w dyskusjach na temat prezentowanych obiektów,
 organizuje poprawnie swoje miejsce pracy oraz przynosi na lekcję odpowiednie materiały i narzędzia,
 efektywnie wykorzystuje czas przeznaczony na działalność twórczą,
 utrzymuje w porządku swój warsztat pracy,
 przestrzega zasad BHP podczas posługiwania się narzędziami.

Wymagania dopełniające
Spełnienie wymagań pozwala postawić ocenę bardzo dobrą. Uczeń:
 dyskutuje na temat roli sztuki w życiu człowieka,
 wymienia nazwiska najwybitniejszych artystów polskich i zagranicznych (malarzy, rzeźbiarzy, architektów),
 zdobywa z różnych źródeł (internet, lokalna prasa, dostępne książki) informacje na temat artystów tworzących w regionie,
 wymienia placówki kultury znajdujące się w rodzinnej miejscowości lub najbliższej okolicy oraz wyjaśnia, czym się one zajmują,
 omawia rolę muzeów w procesie edukacji społeczeństwa,
 wykazuje sie rozległą wiedzą na temat polskich zabytków,
 rozpoznaje wybrane dzieła architektury i sztuk plastycznych należące do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury,
 określa funkcje wybranych dzieł oraz wskazuje cechy wyróżniające je spośród innych tekstów kultury z danej epoki,
 posługuje się w swoich wypowiedziach podstawowymi terminami z poszczególnych dziedzin sztuki,
 bierze aktywny udział w dyskusji dotyczącej podobieństw i różnic między poszczególnymi dziedzinami sztuki,
 porównuje wybrane dzieła plastyczne pod kątem użytych w nich środków wyrazu plastycznego,
 omawia wybrane przykłady wytworów sztuki ludowej pod względem ich formy i użytego materiału,
 opisuje (w oparciu o przekazy ludowe) tradycje podtrzymywane w swoim regionie,
 wylicza różnice między malarstwem realistycznym a malarstwem abstrakcyjnym,
 określa cechy rzeźb należących do różnych rodzajów na podstawie wybranych przykładów,
 opowiada o wybranej zabytkowej budowli i charakteryzuje jej funkcje,
 analizuje wybrane wytwory wzornictwa przemysłowego i rzemiosła artystycznego pod kątem ich funkcjonalności i estetyki,
 omawia elementy dzieła plastycznego (kompozycja, światłocień, perspektywa, barwa) widoczne na wybranych fotografiach,
 określa gatunek filmu na podstawie zaprezentowanego fragmentu,
 świadomie korzysta z narzędzi sztuki nowych mediów (programy graficzne itp.) w swojej działalności twórczej,
 przestrzega praw autorskich,
 potrafi właściwie wykorzystać zdobytą wiedzę teoretyczną we własnej twórczości,
 operuje sprawnie wybraną techniką plastyczną,
 wykonuje oryginalne i pomysłowe prace zgodne z podanym tematem,
 wybiera technikę odpowiednią dla najlepszego wyrażenia tematu i analizuje ją pod kątem uzyskanych efektów plastycznych,
 tworzy prace, ujawniając bogatą wyobraźnię i zręcznie wykorzystując możliwości wyrazu stwarzane przez różnorodne środki plastyczne oraz fakturę podłoża,
 realizuje proste projekty w zakresie form użytkowych, stosując m.in. narzędzia i wytwory multimedialne,
 posługuje się biegle poszczególnymi środkami wyrazu plastycznego,
 stosuje plamy walorowe w celu ukazania w rysunku światłocienia na przedmiotach,
 dokonuje ekspresji uczuć i nastrojów w pracy plastycznej za pomocą odpowiednio dobranych środków plastycznych,
 wykorzystuje umiejętnie różne rodzaje perspektywy w celu ukazania przestrzeni na płaszczyźnie,
 analizuje własną pracę pod kątem zastosowanych środków wyrazu plastycznego,
 bierze udział w konkursach plastycznych przeprowadzanych na terenie szkoły lub poza nią,
 prowadzi zeszyt przedmiotowy systematycznie i estetycznie,
 jest aktywny podczas lekcji, z zaangażowaniem dyskutuje o prezentowanych obiektach,
 organizuje swoje miejsce pracy, przynosi na lekcję odpowiednie materiały i narzędzia,
 efektywnie wykorzystuje czas przeznaczony na działalność twórczą,
 utrzymuje w porządku swój warsztat pracy zarówno podczas działań plastycznych, jak i po ich zakończeniu,
 przestrzega zasad BHP podczas posługiwania się narzędziami.

Wymagania wykraczające
Spełnienie wymagań pozwala postawić ocenę celującą. Uczeń:
 wykazuje szczególne zainteresowanie sztukami plastycznymi,
 uzasadnia swoje upodobania estetyczne,
 ciekawie opowiada o zabytkach swojego regionu,
 gromadzi dodatkowe wiadomości związane z plastyką,
 kolekcjonuje reprodukcje dzieł plastycznych i książki o sztuce,
 wykazuje znajomość literatury przedmiotu wykraczającą poza materiał omawiany na lekcjach,
 orientuje się w wydarzeniach plastycznych odbywających się w kraju i na świecie (wystawy, konkursy, biennale),
 uczęszcza do galerii, muzeów itp.,
 wymienia nazwiska wybitnych artystów działających w jego miejscowości lub regionie,
 ocenia znaczenie twórczości wybranego artysty i jego zasługi dla środowiska lokalnego, regionu, kraju, świata,
 posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza treści wymienione w programie nauczania,
 bierze czynny udział w zajęciach plastycznych,
 analizuje prezentowane obiekty pod kątem ich treści, formy i emocjonalnego oddziaływania,
 wykonuje prace dodatkowe będące uzupełnieniem treści poznanych na lekcji (opracowuje referaty traktujące o zagadnieniach poruszanych w literaturze przedmiotu, wykonuje pomoce dydaktyczne itp.),
 wykorzystuje zdobytą wiedzę teoretyczną w pozalekcyjnych działaniach plastycznych (np. należy do szkolnego koła zainteresowań),
 aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym szkoły (gazetki szkolne, dekoracje okolicznościowe) i regionu,
 zdobywa nagrody na konkursach plastycznych,
 wzorowo prowadzi zeszyt przedmiotowy (nowatorska forma, wzbogacona materiałem ilustracyjnym i teoretycznym),
 przygotowuje się systematycznie do zajęć,
 utrzymuje wzorowy porządek na swoim stanowisku pracy, zarówno podczas działań plastycznych, jak i po ich zakończeniu,
 przestrzega zasad BHP podczas posługiwania się narzędziami.