Realizując zadania wynikające z ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Kluszkowcach przekazuje Państwu informacje pozwalające na zrozumienie zagrożeń występujących w cyberprzestrzeni oraz porady w jaki sposób należy przeciwdziałać tego typu zagrożeniom.
Czym jest cyberbezpieczeństwo?
Cyberbezpieczeństwo (definicja wg. art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa – UKSC) to odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy.
Cyberbezpieczeństwo stanowi wyzwanie XXI wieku, jest nie tylko technologią, ale także procesem, który kontroluje, ochrania sieć, programy, urządzenia i dane. Wszystko po to by zmniejszyć ryzyko kradzieży, ataków, wyeliminować możliwość uzyskania nieuprawnionego dostępu. Z perspektywy biznesowej to kluczowy element strategii IT obejmujący procedury, środki zabezpieczające, aplikacje, urządzenia przechowujące i przetwarzające. Cyberprzestępcy coraz bardziej się bogacą, a rok 2021 był najgorszym od lat. Przez pierwsze sześć miesięcy trwania pandemii ujawniono aż 19 milionów danych użytkowników. Powołując się na inne statystyki w roku 2020 padł rekord związany z kradzieżą tożsamości, udane przechwycenia szacuje się na 56 miliardów dolarów.
Najpopularniejsze zagrożenia w cyberprzestrzeni:
- Ataki z użyciem szkodliwego oprogramowania (malware, wirusy, robaki itp.).
- Kradzieże tożsamości.
- Kradzieże (wyłudzenia), modyfikacje bądź niszczenie danych.
- Blokowanie dostępu do usług.
- Spam (niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne).
- Ataki socjotechniczne (np. phishing, czyli wyłudzenie informacji przez podszywanie się pod godną zaufania osobę lub instytucję.
Sposoby zabezpieczenia się przed zagrożeniami:
- Stosuj zasadę ograniczonego zaufania do odbieranych wiadomości e-mail, sms, stron internetowych nakłaniających do podania danych osobowych, osób podających się za przedstawicieli firm, instytucji, którzy żądają podania danych autoryzacyjnych lub nakłaniających do instalowania aplikacji zdalnego dostępu.
- Nie ujawniaj danych osobowych w tym danych autoryzacyjnych dopóki nie ustalisz czy rozmawiasz z osobą uprawnioną do przetwarzania Twoich danych.
- Instaluj aplikacje tylko ze znanych i zaufanych źródeł.
- Nie otwieraj wiadomości e-mail i nie korzystaj z przesłanych linków od nadawców, których nie znasz.
- Każdy e-mail można sfałszować, sprawdź w nagłówku wiadomości pole Received: from (ang. otrzymane od) w tym polu znajdziesz rzeczywisty adres serwera nadawcy.
- Porównaj adres konta e-mail nadawcy adresem w polu „From” oraz „Reply to” – różne adresy w tych polach mogą wskazywać na próbę oszustwa.
- Szyfruj dane poufne wysyłane pocztą elektroniczną.
- Bezpieczeństwo wiadomości tekstowych (SMS)- sprawdź adres URL z którego domyślnie dany podmiot/instytucja wysyła do Ciebie smsy, cyberprzestępca może podszyć się pod dowolną tożsamość (odpowiednio definiując numer lub nazwę), otrzymując smsa, w którym cyberprzestępca podszywa się pod numer zapisany w książce adresowej, telefon zidentyfikuje go jako nadawcę wiadomości sms.
- Jeśli na podejrzanej stronie podałeś swoje dane do logowania lub jeżeli włamano się na Twoje konto e-mail – jak najszybciej zmień hasło.
- Chroń swój komputer, urządzenie mobilne programem antywirusowym zabezpieczającym przed zagrożeniami typu: wirusy, robaki, trojany, niebezpieczne aplikacje (typu ransomware, adware, keylogger, spyware, dialer), phishing, narzędziami hakerskimi, backdoorami, rootkitami, bootkitami i exploitami.
- Aktualizuj system operacyjny, aplikacje użytkowe, programy antywirusowe. Brak aktualizacji zwiększa podatność na cyberzagrożenia. Hakerzy, którzy znają słabości systemu/aplikacji, mają otwartą furtkę do korzystania z luk w oprogramowaniu.
- Logowanie do e-usług publicznych, bankowości elektronicznej bez aktualnego (wspieranego przez producenta) systemu operacyjnego to duże ryzyko.
- Korzystaj z różnych haseł do różnych usług elektronicznych.
- Tam gdzie to możliwe (konta społecznościowe, konto email, usługi e-administracji, usługi finansowe) stosuj dwuetapowe uwierzytelnienie za pomocą np. sms, pin, aplikacji generującej jednorazowe kody autoryzujące, tokenów, klucza fizycznego.
- Regularnie zmieniaj hasła.
- Nie udostępniaj nikomu swoich haseł.
- Pracuj na najniższych możliwych uprawnieniach użytkownika.
- Wykonuj kopie bezpieczeństwa.
- Skanuj podłączane urządzenia zewnętrzne.
- Skanuj regularnie wszystkie dyski twarde zainstalowane na Twoim komputerze.
- Kontroluj uprawnienia instalowanych aplikacji.
- Unikaj z korzystania otwartych sieci Wi-Fi.
- Podając poufne dane sprawdź czy strona internetowa posiada certyfikat SSL. Protokół SSL to standard kodowania (zabezpieczania) przesyłanych danych pomiędzy przeglądarka a serwerem.
- Zadbaj o bezpieczeństwo routera (ustal silne hasło do sieci WI-FI, zmień nazwę sieci Wi-Fi, zmień hasło do panelu administratora, ustaw poziom zabezpieczeń połączenia z siecią Wi-Fi np. WPA2 i wyższe, aktualizuj oprogramowanie routera, wyłącz funkcję WPS, aktywuj funkcję Gościnna Sieć Wi-Fi „Guest Network”.
- Szyfruj dyski twarde komputera, dyski przenośne.
Zgłaszanie incydentów bezpieczeństwa:
Więcej informacji porad o cyberbezpieczeństwie uzyskają Państwo na stronach:
https://www.gov.pl/web/baza-wiedzy/cyberbezpieczenstwo
https://www.cert.pl/publikacje
https://akademia.nask.pl/publikacjem/d/1FwWpQ6LbhuPIaNXfTweq2Ybapb3zV6AYFj8cEmUukO8/edit?usp=sharing